Màn hình OLED là gì? Công nghệ OLED có gì khác so với các loại màn hình khác

OLED, hoặc đi-ốt phát quang hữu cơ, có thể tạo ra một số chất lượng hình ảnh tốt nhất so với bất kỳ công nghệ hiển thị nào. Vậy màn hình OLED là gì và nó hiển thị đẹp như thế nào mà đã xuất hiện trên hầu hết các thiết bị điện tử ta đang sử dụng, hãy cùng GhienCongNghe tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Công nghệ màn hình OLED là gì?

OLED là viết tắt của Organic Light Emitting Diode, dịch ra tiếng việt là đi-ốt phát quang hữu cơ. Mỗi điểm ảnh trong màn hình OLED được làm bằng vật liệu phát sáng khi có dòng điện chạy qua. Phần “hữu cơ” là gì? Các vật liệu phát quang điện cụ thể được sử dụng trong màn hình OLED là các hợp chất hữu cơ, chúng chứa carbon cộng với một số thành phần khác, mỗi màu yêu cầu một hợp chất hữu cơ khác nhau.

Các tấm nền OLED tự phát ra ánh sáng khi có dòng điện chạy qua, trong khi các tế bào trong màn hình LCD-LED yêu cầu nguồn sáng bên ngoài, như một đèn nền khổng lồ, để có độ sáng. Mỗi điểm ảnh OLED nhỏ trong màn hình tạo ra ánh sáng tùy thuộc vào lượng điện được gửi đến.

Nhiều dòng điện, nhiều ánh sáng hơn. Không có dòng điện, không có ánh sáng. Và đó là một chìa khóa cho chất lượng hình ảnh tuyệt vời của OLED. Vì OLED có thể tạo ra một màu đen hoàn hảo, không phát ra bất kỳ ánh sáng nào, nên tỷ lệ tương phản của nó (được biểu thị bằng màu trắng sáng nhất chia cho màu đen tối nhất) về mặt kỹ thuật số là vô hạn. Và tỷ lệ tương phản được cho là khía cạnh quan trọng nhất của chất lượng hình ảnh.

Đèn nền này là thứ ngăn cách màn hình LCD với các tế bào LED của chúng. Màn hình LCD truyền thống có đèn nền (được gọi là đèn huỳnh quang cathode lạnh, hoặc CCFL) đồng nhất trên toàn bộ mặt sau của màn hình. Cho dù hình ảnh là màu đen hay trắng, nó vẫn được chiếu sáng với cùng một độ sáng trên tấm nền.

Điều này làm giảm cái mà chúng ta gọi là “điểm nóng” hoặc vùng có ánh sáng siêu sáng, vì nguồn sáng thực tế chiếu sáng chúng là đồng nhất.

Tất cả bắt đầu từ vài năm trước khi các kỹ sư tại các công ty như Samsung và Sony giới thiệu một loạt đèn LED dưới dạng đèn nền, điều đó có nghĩa là nếu một phần nhất định của màn hình có màu đen thì những đèn LED đằng sau phần đó có thể bị tắt để làm cho nó có vẻ đen hơn.

Đây là một giải pháp tốt hơn so với đèn nền CCFL, nhưng vẫn có vấn đề của nó. Vì nó là ánh sáng phía sau màn hình LCD tạo ra ánh sáng thay vì chính lớp LCD, nên việc chiếu sáng không hoàn toàn đồng bộ với điểm ảnh ở phía trước. Kết quả là một hiệu ứng gọi là ‘blooming’, theo đó ánh sáng LED từ các phần sáng của ảnh hòa lẫn vào các khu vực tối.

Đây là những gì tách biệt OLED với màn hình LCD. Trong màn hình OLED TV, bản thân các điểm ảnh là những thứ tạo ra ánh sáng, và vì vậy khi chúng cần màu đen, chúng có thể tắt hoàn toàn, thay vì dựa vào đèn nền để tắt thay chúng.

Ưu điểm nổi bật của màn hình OLED là gì?

OLED là một loại công nghệ tấm nền tiên tiến, cho nên nó sẽ cung cấp rất nhiều ưu điểm:

• Các lớp nhựa, hữu cơ của OLED mỏng, nhẹ và linh hoạt. Bởi vì các lớp phát sáng của OLED nhẹ và mỏng, nên chất nền của OLED rất linh hoạt, là tiền đề để tạo ra các màn hình cuộn hay gập.
• OLED không yêu cầu đèn nền. Vì đèn LED không yêu cầu đèn nền, chúng tiêu thụ ít năng lượng hơn, giúp tiết kiệm điện năng. Điều này đặc biệt hữu ích với các thiết bị hoạt động bằng pin như điện thoại di động.
• Độ sáng của màn hình OLED rất tốt, bởi vì các lớp hữu cơ của OLED mỏng, các lớp dẫn điện và phát xạ của OLED có thể có nhiều lớp.
• OLED dễ sản xuất và có thể được làm với kích thước lớn. Vì OLED cơ bản là chất dẻo, chúng có thể được sản xuất thành các tấm mỏng và lớn. Điều này giúp người sử dụng có nhiều lựa chọn khi mua một thiết bị.
• OLED có trường nhìn lớn, khoảng 170 độ. OLED tạo ra ánh sáng của riêng chúng, vì vậy người xem sẽ có một phạm vi xem rộng, bao quát.

So sánh màn hình OLED và AMOLED

Chúng ta hãy cùng thảo luận về các thuộc tính của cả hai công nghệ hiển thị, sau đó là sự khác biệt giữa chúng.

Màn hình OLED

Về cơ bản, màn hình OLED có đèn LED được tạo thành từ vật liệu hữu cơ phát ra ánh sáng khi có dòng điện chạy qua nó. Màn hình OLED được sử dụng rộng rãi để hiển thị màu sắc rực rỡ. Loại màn hình này nhỏ hơn, linh hoạt và tương đối mỏng so với công nghệ LED cũ. Trong khi truyền tải các màu tối, các màn hình này tiêu thụ ít điện năng hơn.

Màn hình AMOLED

AMOLED là viết tắt của Active Matrix Organic Light Emitting Diode. Loại màn hình này dựa trên hệ thống ma trận hoạt động và có bóng bán dẫn màng mỏng(TFT) để kiểm soát dòng điện trong mỗi pixel. Nó có hai máy phát màng mỏng với các hoạt động khác nhau. Một được sử dụng để bắt đầu và dừng sạc các tụ điện lưu trữ và một loại khác để tạo điều kiện cho việc sạc các tụ điện.

Khi nói đến kích thước của màn hình, AMOLED không có hạn chế và tiêu thụ ít điện năng hơn so với màn hình OLED. Đây là công nghệ mới nhất và được nhiều nhà sản xuất thiết bị sử dụng do hiệu suất rất tốt mà nó đem lại. Nó mỏng hơn, nhẹ và linh hoạt hơn bất kỳ công nghệ hiển thị nào khác.

Khác biệt cơ bản giữa màn hình OLED và AMOLED

Bảng so sánh này sẽ cho bạn thấy sự khác nhau giữa AMOLED và OLED là gì?

So sánh màn hình OLED và IPS LCD

OLED là công nghệ duy nhất có khả năng hiển thị màu đen tuyệt đối và màu trắng cực sáng trên cơ sở mỗi pixel. IPS LCD chắc chắn không thể làm được điều đó, và ngay cả màn hình plasma đã được sử dụng rộng rãi một thời gian, cũng không thể hiển thị màu đen tuyệt đối.

Tại sao màn hình IPS LCD không thể làm được điều đó? Tinh thể lỏng tạo nên màn hình IPS LCD chỉ chặn ánh sáng do đèn nền của nó tạo ra. Ngay cả những màn hình IPS LCD tốt nhất cũng không thể chặn hoàn toàn tất cả ánh sáng, vì vậy để có được hiển thị màu đen tốt hơn, bạn phải giảm đèn nền xuống.

Trong hầu hết các màn hình LCD, toàn bộ đèn nền hoạt động như một, làm mờ toàn bộ màn hình. Với màn hình OLED, tính năng “làm mờ” hoạt động trên cơ sở mỗi pixel. Vì vậy, trong khi các màn hình LCD làm mờ cục bộ tốt nhất có thể có vài chục, vài trăm hoặc lên đến 1000 vùng làm mờ trên màn hình, thì OLED có hơn 8 triệu – cho mỗi một pixel. Không có màn hình LCD nào có nhiều quyền kiểm soát độ sáng của từng pixel như màn hình OLED.

Mặc dù vậy, OLED không có công suất phát sáng vượt trội so với các màn hình IPS LCD thế hệ tốt nhất hiện nay. Màn hình OLED vẫn rất sáng, có màu đen tốt hơn để có tỷ lệ tương phản tốt hơn, nhưng trong một căn phòng đầy đủ ánh sáng hoặc dưới ánh sáng mặt trời trực tiếp, bạn có thể sẽ thấy màn hình IPS LCD tốt hơn.

Vì tỷ lệ tương phản của màn hình OLED tốt hơn, trong hầu hết các tình huống khác, hoặc trong phòng có rèm, chương trình truyền hình hay phim, mọi thứ từ độ nét tiêu chuẩn đến độ phân giải cao hay đến độ phân giải 4K với dải động cao, tất cả đều thực sự nổi bật trên màn hình OLED.

Nhược điểm đáng chú ý của màn hình OLED là gì?

Có một nhược điểm đáng chú ý của màn hình OLED, đó là hiện tượng “burn-in”. Ghi hình hay còn gọi là hiện tượng lưu ảnh là khi một hình ảnh hoặc chuỗi được phát thường xuyên và liên tục trên màn hình đến mức nó để lại dấu vết vĩnh viễn trên mặt màn hình.

Phần bị burn-in có thể trông giống như có một chút bóng mờ hoặc trong trường hợp nghiêm trọng hơn, có thể nhìn thấy hình dạng của hình ảnh như một vệt cháy.

Màn hình OLED dễ bị burn-in, nhưng trong tất cả trừ những trường hợp khắc nghiệt nhất, những gì bạn thấy được mô tả chính xác hơn là “hiện tượng lưu ảnh”. Hiện tượng lưu ảnh sẽ biến mất sau khi xem nội dung khác trong vài phút. Burn-in xảy ra vĩnh viễn và sẽ chỉ xảy ra nếu bạn sử dụng chỉ để xem một kênh liên tục trong 8 giờ mỗi ngày.

Tuy nhiên bạn không cần phải quá lo lắng, vì nó phần lớn chỉ xảy ra khi hiển thị lặp lại một hình ảnh hoặc chuỗi tĩnh, như với các màn hình trưng bày trong một phòng trưng bày sản phẩm hoặc cửa hàng bán lẻ.

Dù sao, khi mua sản phẩm bạn cũng sẽ nhận được chương trình bảo hành vài năm nếu xảy ra lỗi sản phẩm. Miễn là bạn sử dụng TV, hay các thiết bị sử dụng màn hình OLED khác để xem nhiều nội dung, thì bạn sẽ ổn.

Công nghệ OLED có xứng đáng để thử?

Màn hình OLED cho kết quả là hình ảnh có màu đen tối đáng kể và khi bạn kết hợp màu này với màu trắng sáng của tấm nền OLED, bạn sẽ có một hình ảnh sống động tuyệt vời.

Nhưng trong nhiều năm, người ta đã đặt dấu hỏi về tuổi thọ của tấm nền OLED, trong khi các dây chuyền sản xuất không thể tạo ra lợi nhuận do tỷ lệ hỏng hóc cao.

Nhưng khi các công ty như LG đầu tư hàng tỷ USD vào phát triển OLED – với Philips và Sony đang tham gia vào cuộc cạnh tranh – khả năng chi trả của nó đang được cải thiện, ngay cả khi nó vẫn đắt hơn các công nghệ cạnh tranh.

Tuy nhiên, lợi thế của OLED không chỉ là chất lượng hình ảnh mà còn đến từ khả năng phản hồi và độ mượt của màn hình, có nghĩa là các game thủ và những người đam mê rạp chiếu phim tại gia sẽ hoàn thành yêu thích màn hình OLED.

Các tấm nền OLED có tốc độ làm tươi thấp tới 0.001ms, nhanh hơn khoảng 1000 lần so với tấm nền LCD có đèn nền LED tiêu chuẩn, đồng thời cũng vượt trội hơn so với công nghệ plasma hiện đã ngưng sản xuất.

Chưa hết, bởi vì nguồn sáng mà nó sử dụng rất nhỏ, độ sâu của kích thước màn hình đã bị thu hẹp lại với tỷ lệ tương tự. Điều đó có nghĩa là màn hình OLED có màu đen sâu đáng kinh ngạc và độ trắng sáng cao, độ chính xác màu được cải thiện cũng như chuyển động phản hồi mượt mà.

TV màn hình OLED nào đã ra mắt

TV OLED đã có mặt trên thị trường từ năm 2012 và nhiều nhà sản xuất đã ứng dụng công nghệ này trong những năm qua. Đã từng có thời gian chỉ Samsung và LG sản xuất màn hình OLED.

Nhưng Samsung đã bỏ công nghệ này vì giá thành và mức độ khó sản xuất của nó, và không có ý định sớm khởi động lại sản xuất. Gần đây, Hisense cũng bỏ tập trung vào OLED.

Mặt khác, LG đã liên tục phát hành các bộ OLED trong vài năm qua. Dòng sản phẩm TV LG 2020 đã có màn hình OLED LG CX Series mới, LG GX ‘Gallery’ Series OLED để thay thế cho LG E9 cũ, LG Signature ZX 8K OLED cũng như nhiều loại khác.

LG cũng có rất nhiều TV mới để giới thiệu tại triển lãm CES 2021, bao gồm cả dòng TV OLED giá rẻ, A1 OLED. Đây chỉ là một trong số nhiều thông báo từ nhà sản xuất TV, bao gồm sự xuất hiện của kích thước OLED nhỏ gọn 42 inch mới, tăng cường độ sáng với ‘OLED evo’ LG Gallery Series OLED.

Có vẻ như LG cũng đang mở rộng phạm vi kích thước TV của mình, với kích thước 83 inch được thiết lập cho mọi TV OLED 4K mới mà LG phát hành vào năm 2021. Đã có thông tin từ LG Display rằng kích thước 42 inch thậm chí còn nhỏ hơn đang được phát triển cho năm 2021.

Nếu bạn không thích TV LG, thì cũng có rất nhiều TV OLED khác đáng xem xét đã ra mắt vào năm 2020. Dòng sản phẩm TV Panasonic 2020 bao gồm Panasonic HZ2000 OLED cao cấp cũng như dòng HZ980 giá cả phải chăng hơn ra mắt trong năm 2020 – trong khi các bộ OLED tầm trung khác như Philips 55OLED754 đem đến cho người dùng trải nghiệm đầy đủ.

Xem thêm:

• Netflix là gì? Những điều bạn cần biết về dịch vụ xem phim trực tuyến số 1 thế giới
• 4K là gì? Tivi 4K có phải là đỉnh nhất không?

Qua bài viết này, GhienCongNghe đã giải thích cho bạn biết được khái niệm màn hình OLED là gì và công dụng mà công nghệ OLED này đem lại.

Nếu thấy bài viết giải đáp màn hình OLED là gì này hữu ích với bạn, hãy Like và Share để ủng hộ chúng tôi tiếp tục phát triển và ra thêm nhiều bài viết có nội dung hấp dẫn và hữu ích khác nhé.

Tham khảo Techradar